سیستم انتقال خلأ در صنایع دارویی | نوآوری‌های شرکت خلاءآفرین پارس
سیستم انتقال خلأ در صنایع دارویی
چکیده:
انتقال مواد پودری در صنایع دارویی یکی از مهم‌ترین مراحل تولید است که مستقیماً بر کیفیت محصول، ایمنی محیط کار و رعایت الزامات GMP اثر می‌گذارد. شرکت خلاءآفرین پارس با طراحی و تولید سیستم‌های انتقال خلأ (Vacuum Conveying Systems) به‌ویژه در حالت فاز چگال (Dense Phase)، راهکاری بهینه برای جابجایی مواد پودری حساس در محیط‌های تمیز ارائه می‌دهد. این مقاله به بررسی فنی، بهداشتی و اقتصادی سیستم‌های انتقال خلأ این شرکت و مقایسه آن با روش‌های سنتی می‌پردازد.
۱. اهمیت سیستم انتقال مواد پودری در داروسازی
در صنعت دارویی، پودرها باید بدون آلودگی، بدون تغییر ترکیب و در شرایط کاملاً کنترل‌شده منتقل شوند.
روش‌های سنتی مانند انتقال مکانیکی یا پنوماتیکی باز، باعث ایجاد گرد و غبار، آلودگی متقاطع و تغییر در خواص فیزیکی مواد می‌شوند.
در مقابل، سیستم‌های انتقال خلأ شرکت خلاءآفرین پارس با طراحی کاملاً بسته و ایزوله، انتقالی ایمن، تمیز و دقیق را تضمین می‌کنند.
این سیستم‌ها از تماس مستقیم اپراتور با مواد جلوگیری کرده و موجب حفظ سلامت پرسنل، کیفیت محصول و بهبود بهره‌وری در خطوط تولید می‌شوند.
۲. مبانی فنی سیستم انتقال خلأ
در انتقال خلأ، جریان گاز باعث جابجایی مواد درون لوله‌ها می‌شود. بسته به ویژگی ماده و ظرفیت مورد نیاز، دو روش کلی وجود دارد:
-
انتقال فاز رقیق (Dilute Phase):
مواد در جریان هوا به‌صورت معلق و پیوسته حرکت می‌کنند. این روش برای مواد مقاوم و سبک مناسب است اما احتمال سایش و جدایش در آن بالاست. -
انتقال فاز چگال (Dense Phase):
مواد به‌صورت توده‌های متراکم یا «پلاگ» حرکت می‌کنند. این حالت، سرعت جریان پایین‌تر و فشار بالاتری دارد و باعث کاهش آسیب به ذرات، حفظ همگنی مخلوط و کاهش مصرف انرژی می‌شود.
شرکت خلاءآفرین پارس، هر دو نوع سیستم را بسته به نیاز مشتری طراحی و تولید می‌کند، اما برای صنایع دارویی، فاز چگال بهترین گزینه محسوب می‌شود.
۳. ویژگی‌های کلیدی سیستم‌های خلاءآفرین پارس در صنایع دارویی
-
طراحی کاملاً ایزوله و بهداشتی
بدنه تمام استیل، آب‌بندی کامل و طراحی بدون درز از انتشار گرد و غبار جلوگیری می‌کند. -
فیلترهای ULPA و HEPA چندمرحله‌ای
این فیلترها ذرات تا اندازه ۰٫۳ میکرون را به دام انداخته و از آلودگی محیط تمیز جلوگیری می‌کنند. -
پشتیبانی از انتقال فاز چگال (Dense Phase)
مناسب برای پودرهای حساس، ترکیبات دارویی فعال (API)، گرانول‌های شکننده و مواد با چگالی بالا. -
امکان نصب پمپ خارج از اتاق تمیز (Clean Room)
برای حفظ خلوص محیط تولید و کاهش حرارت و صدا در فضای تولید. -
قابلیت شست‌وشوی سریع (CIP)
طراحی خاص مخزن و فیلترها باعث می‌شود سیستم در حداقل زمان تمیز و برای بچ بعدی آماده شود. -
کنترل هوشمند با PLC و HMI
تنظیم سیکل‌های کاری، فشار، حجم انتقال و کنترل فیلترها به‌صورت خودکار انجام می‌شود.
۴. مزایای استفاده از سیستم انتقال خلأ شرکت خلاءآفرین پارس
-
کاهش آلودگی محیطی و حفظ سلامت اپراتور
انتقال کاملاً بسته از پخش پودر در فضا جلوگیری کرده و خطر تنفس ذرات را از بین میبرد. -
حفظ کیفیت مواد دارویی
با جلوگیری از جدایش، سایش و تغییر اندازه ذرات، یکنواختی ترکیب حفظ می‌شود. -
افزایش راندمان و کاهش هزینه‌ها
به دلیل کاهش تلفات مواد، سهولت نگهداری و مصرف انرژی پایین‌تر نسبت به سیستم‌های مکانیکی. -
سازگاری با استانداردهای جهانی GMP و FDA
طراحی بهداشتی، قطعات ضدزنگ، فیلترهای استاندارد و قابلیت اعتبارسنجی آسان.
۵. چالش‌ها و راهکارهای فنی در سیستم‌های دارویی
| چالش | توضیح | راهکار خلاءآفرین پارس |
|---|---|---|
| انسداد در مواد چسبنده | پودرهای مرطوب یا چسبنده ممکن است در مسیر گیر کنند | طراحی مسیر نرم و استفاده از لرزش‌گیرهای خودکار |
| شست‌وشوی بین بچ‌ها | تمیزکاری بین فرمولاسیون‌ها زمان‌بر است | سیستم CIP خودکار و اتصالات سریع برای دمونتاژ |
| نگهداری فیلترها | گرفتگی فیلتر باعث افت فشار می‌شود | سیستم تمیزکننده فیلتر با هوای معکوس و سنسور فشار تفاضلی |
| کنترل کیفیت انتقال | جدایش یا افت دبی در زمان تولید | مانیتورینگ بلادرنگ فشار و دبی از طریق PLC |
۶. روند طراحی و پیاده‌سازی در پروژه‌های دارویی
-
تحلیل خصوصیات ماده پودری (Particle Characterization)
-
انتخاب ظرفیت انتقال و مسیر مناسب (طول، ارتفاع، قطر لوله‌ها)
-
انجام تست آزمایشی انتقال با نمونه واقعی ماده
-
طراحی نهایی با نقشه سه‌بعدی و انتخاب فیلتر مناسب
-
نصب، راه‌اندازی و اعتبارسنجی (IQ/OQ/PQ)
-
آموزش اپراتورها و تدوین دستورالعمل‌های نگهداری (SOP)
۷. نمونه کاربرد در صنعت داروسازی
در یک پروژه انتقال پودر دارویی با ظرفیت ۲۰۰ کیلوگرم در ساعت، سیستم خلاءآفرین پارس با مخزن استیل ۳۰ لیتری، فیلتر ULPA، و پمپ خلأ نصب‌شده در خارج از Cleanroom، موفق به کاهش ۹۵٪ گرد و غبار و افزایش ۲۰٪ راندمان تولید شد.
نتایج آزمون نشان داد ترکیب مواد پس از انتقال، بدون تغییر قابل‌ملاحظه در اندازه ذرات باقی ماند.
۸. جمع‌بندی
سیستم‌های انتقال خلأ شرکت خلاءآفرین پارس راهکاری ایده‌آل برای انتقال ایمن و تمیز مواد دارویی به‌شمار می‌روند.
ترکیب فناوری فاز چگال، فیلترهای فوق‌دقیق ULPA/HEPA، و کنترل خودکار PLC، امکان انتقال مواد با کمترین آلودگی و بالاترین بهره‌وری را فراهم می‌کند.
این سیستم‌ها ضمن انطباق با الزامات GMP، باعث بهبود شرایط کاری، کاهش اتلاف مواد و افزایش کیفیت نهایی محصول می‌شوند.
